QUỸ ĐẦU TƯ MỞ LÀ GÌ? CÁCH ĐẦU TƯ QUỸ MỞ AN TOÀN, TRÁNH RỦI RO
Thị trường chứng khoán ở Việt Nam hay trên thế giới đang biến động lớn. Những quỹ đầu tư mọc lên như nấm khiến bạn lăn tăn không biết nên đầu tư vào đâu? Trong đó, quỹ đầu tư mở chính là miếng bánh béo bở cho các nhà đầu tư khi lên sàn chứng khoán. Cùng NIK tìm hiểu xem có nên đầu tư vào loại quỹ này hay không trong bài viết dưới đây.
1. Quỹ đầu tư mở là gì?
1.1. Khái niệm đầu tư quỹ mở là gì?
Quỹ đầu tư mở là một quỹ đầu tư có tính công cộng, mở cho nhiều nhà đầu tư tham gia thông qua việc mua các đơn vị quỹ. Quỹ sẽ sử dụng số tiền thu được từ nhà đầu tư để đầu tư vào các tài sản như chứng khoán, trái phiếu, bất động sản, tiền mặt, và các tài sản tài chính khác.
Trong đó:
- NAV – Net Asset Value là đơn vị đo lường giá trị của một quỹ đầu tư mở.
- NAV được tính bằng cách chia tổng giá trị của các tài sản trong quỹ cho số lượng đơn vị quỹ đã phát hành.
1.2. Đặc điểm nổi bật của quỹ đầu tư mở
Từ khái niệm trên, ta có 5 đặc điểm chính của quỹ đầu tư mở, bao gồm:
- Tính thanh khoản cao: Nhà đầu tư có thể mua hoặc bán chứng chỉ quỹ bất kỳ lúc nào vào ngày giao dịch của quỹ với giá trị tài sản ròng (NAV) được công bố bởi công ty quản lý quỹ.
- Tính minh bạch: Nhà quản lý quỹ mở có nghĩa vụ công bố thông tin định kỳ về hoạt động của quỹ, bao gồm giá trị tài sản ròng (NAV), danh mục đầu tư, tỷ suất lợi nhuận,…
- Tính đa dạng hóa: Quỹ đầu tư vào danh mục tài sản đa dạng, giúp giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư.
- Tính chuyên nghiệp: Quỹ được quản lý bởi đội ngũ chuyên gia tài chính giàu kinh nghiệm, giúp nhà đầu tư đạt được mục tiêu.
- Phù hợp với nhiều nhà đầu tư: Quỹ mở có mức đầu tư tối thiểu thấp, phù hợp với nhiều nhà đầu tư, đặc biệt là những người có số vốn nhỏ.
1.3. So sánh quỹ mở và quỹ đóng
So sánh giữa quỹ mở và quỹ đóng là một việc làm quan trọng trước khi quyết định đầu tư. Mỗi loại quỹ này có đặc điểm riêng biệt về tính thanh khoản, cơ cấu quản lý, phù hợp với các nhu cầu và mục tiêu khác nhau của nhà đầu tư như sau:
Tiêu chí | Quỹ mở | Quỹ đóng |
Huy động vốn | Liên tục | Một lần duy nhất |
Mua/bán chứng chỉ quỹ | Bất kỳ lúc nào | Sau khi đóng quỹ (trừ trường hợp tăng vốn) |
Tính thanh khoản | Cao | Thấp |
Tính minh bạch | Cao | Thấp |
Tính đa dạng hóa | Cao | Thấp |
Tính chuyên nghiệp | Cao | Cao |
Phù hợp với | Nhiều nhà đầu tư | Nhà đầu tư có mục tiêu đầu tư dài hạn |
Rủi ro | Thấp | Cao |
Lợi nhuận | Ổn định | Cao |
Phí giao dịch | Thấp | Cao |
2. Có nên đầu tư quỹ mở hay không?
Quỹ đầu tư mở có những ưu, nhược điểm riêng, bạn có thể xem xét việc đầu tư quỹ mở sao cho phù hợp với khả năng tài chính và mục tiêu đầu tư. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết các lợi ích và rủi ro của quỹ mở để các nhà đầu tư tham khảo:
Lợi ích | Rủi ro |
Nhà đầu tư có thể dễ dàng mua và bán chứng chỉ quỹ bất kỳ lúc nào thông qua công ty quản lý quỹ hoặc các tổ chức được ủy quyền. | Biến động của thị trường có thể ảnh hưởng đến giá trị chứng chỉ quỹ, dẫn đến thua lỗ cho nhà đầu tư. |
Quỹ mở được quản lý bởi đội ngũ chuyên gia tài chính giàu kinh nghiệm, giúp nhà đầu tư tiết kiệm thời gian và công sức nghiên cứu thị trường. | Nhà đầu tư phải trả phí quản lý cho công ty quản lý quỹ và ảnh hưởng đến lợi nhuận của quỹ. |
Giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư so với đầu tư trực tiếp vào cổ phiếu hoặc trái phiếu. | Mặc dù tính thanh khoản cao, nhưng trong một số trường hợp hiếm hoi, việc mua hoặc bán chứng chỉ quỹ có thể gặp khó khăn. |
Có tiềm năng mang lại lợi nhuận cao hơn so với các kênh đầu tư truyền thống như gửi tiết kiệm. |
>>> Xem thêm: Quỹ đầu tư chứng khoán là gì? Cơ hội làm giàu tiềm năng 2024
3. Cách thức hoạt động của quỹ đầu tư mở
Quỹ đầu tư mở là một công cụ tài chính giúp bạn dễ dàng tham gia vào thị trường mà không cần tự quản trị danh mục đầu tư. Quỹ này cho phép nhà đầu tư mua và bán chứng chỉ quỹ một cách linh hoạt. Dưới đây là quy trình hoạt động của quỹ đầu tư mở:
- Thành lập quỹ: Công ty quản lý quỹ đề xuất phương án thành lập quỹ, bao gồm mục tiêu đầu tư, danh mục đầu tư, chiến lược đầu tư,… à trình lên Ủy ban Chứng khoán Nhà nước để xin cấp phép thành lập.
- Huy động vốn: Sau khi được cấp phép, quỹ mở sẽ tiến hành huy động vốn từ nhà đầu tư thông qua việc phát hành chứng chỉ quỹ. Nhà đầu tư mua chứng chỉ quỹ sẽ trở thành chủ sở hữu một phần vốn của quỹ.
- Đầu tư: Công ty quản lý quỹ sẽ sử dụng số vốn huy động được để đầu tư vào danh mục tài sản đã được xác định trong phương án thành lập quỹ. Mục tiêu của việc đầu tư là gia tăng giá trị tài sản ròng (NAV) của quỹ và mang lại lợi nhuận cao.
- Phân phối lợi nhuận: Quỹ mở sẽ phân phối lợi nhuận cho nhà đầu tư định kỳ (thường là hàng tháng hoặc hàng quý) thông qua việc chi trả cổ tức hoặc thanh toán chênh lệch giá trị mua bán chứng chỉ quỹ.
- Giải thể quỹ: Quỹ đầu tư mở có thể được giải thể trong một số trường hợp như: quỹ không đạt được mục tiêu đầu tư, quỹ không huy động được đủ vốn,…
4. Vai trò của công ty quản lý quỹ đầu tư mở
Công ty quản lý quỹ đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của quỹ mở, cụ thể:
- Lập và triển khai phương án đầu tư: Xác định mục tiêu đầu tư, danh mục đầu tư, chiến lược đầu tư,… cho quỹ.
- Quản lý danh mục đầu tư: Thực hiện mua/bán các tài sản trong danh mục đầu tư, theo dõi hiệu quả hoạt động của danh mục đầu tư và điều chỉnh danh mục đầu tư khi cần thiết.
- Báo cáo và công bố thông tin: Định kỳ báo cáo hoạt động của quỹ cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và công bố thông tin cho nhà đầu tư.
- Bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư: Thực hiện các biện pháp để bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư, đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong hoạt động của quỹ.
5. Các loại quỹ đầu tư mở hiện nay
Có 3 loại quỹ đầu tư mở phổ biến hiện nay: quỹ đầu tư cổ phiếu mở, quỹ đầu tư trái phiếu mở, quỹ hỗn hợp mở.
5.1. Quỹ đầu tư cổ phiếu mở
Quỹ đầu tư cổ phiếu mở (Open-Ended Equity Fund) là một quỹ đầu tư tập hợp vốn từ nhiều nhà đầu tư để đầu tư vào cổ phiếu. Quỹ này không giới hạn số lượng chứng chỉ quỹ đầu tư phát hành và cho phép nhà đầu tư mua hoặc bán vào bất kỳ ngày giao dịch nào.
Đặc điểm:
- Tính thanh khoản cao: Nhà đầu tư có thể mua và bán chứng chỉ quỹ bất kỳ lúc nào trong ngày giao dịch, giúp dễ dàng thay đổi danh mục đầu tư theo nhu cầu cá nhân.
- Quản lý chuyên nghiệp: Quỹ được quản lý bởi các chuyên gia tài chính có kinh nghiệm, giúp tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư.
- Đa dạng hóa danh mục đầu tư: Quỹ đầu tư vào nhiều cổ phiếu khác nhau, giúp giảm thiểu rủi ro so với việc đầu tư vào một số ít cổ phiếu riêng lẻ.
- Định giá hàng ngày: Giá trị tài sản ròng (NAV) của quỹ được tính toán hàng ngày, phản ánh chính xác giá trị hiện tại của danh mục đầu tư.
- Không giới hạn số lượng phát hành: Quỹ mở không giới hạn số lượng chứng chỉ quỹ phát hành nên có thể mở rộng hoặc thu hẹp quy mô quỹ tùy theo nhu cầu của nhà đầu tư.
Đối tượng nhà đầu tư:
- Nhà đầu tư cá nhân: Những người muốn đầu tư vào cổ phiếu nhưng không có đủ kiến thức hoặc thời gian để quản lý danh mục đầu tư.
- Nhà đầu tư tổ chức: Các tổ chức tài chính, doanh nghiệp muốn đa dạng hóa danh mục đầu tư và tối ưu hóa lợi nhuận.
- Nhà đầu tư mới: Những người mới bắt đầu đầu tư và muốn tiếp cận thị trường cổ phiếu thông qua sự quản lý chuyên nghiệp.
- Nhà đầu tư có mục tiêu tài chính cụ thể: Những người có mục tiêu đầu tư trung và dài hạn, mong muốn tăng trưởng vốn thông qua đầu tư vào cổ phiếu.
5.2. Quỹ đầu tư trái phiếu mở
Quỹ đầu tư trái phiếu mở là quỹ đầu tư tập thể huy động vốn từ nhà đầu tư thông qua việc bán chứng chỉ quỹ, đầu tư chủ yếu vào trái phiếu của Chính phủ, doanh nghiệp và có thời gian hoạt động không xác định.
Đặc điểm:
- Tính thanh khoản cao: Nhà đầu tư có thể mua và bán chứng chỉ quỹ bất kỳ lúc nào với giá trị được xác định theo giá trị ròng của chứng chỉ quỹ tại thời điểm giao dịch.
- Mức độ rủi ro thấp: So với quỹ đầu tư cổ phiếu mở, quỹ đầu tư trái phiếu mở có mức độ rủi ro thấp hơn do trái phiếu được xem là kênh đầu tư an toàn hơn cổ phiếu.
- Lợi nhuận thấp: Do mức độ rủi ro thấp, quỹ đầu tư trái phiếu mở có lợi nhuận thấp hơn so với quỹ đầu tư cổ phiếu mở.
Đối tượng nhà đầu tư: Quỹ đầu tư trái phiếu mở phù hợp với nhà đầu tư ưa thích sự an toàn, có mục tiêu đầu tư dài hạn và mong muốn có dòng thu nhập đều đặn từ lãi suất trái phiếu.
5.3. Quỹ hỗn hợp mở
Quỹ hỗn hợp mở là quỹ đầu tư tập thể huy động vốn từ nhà đầu tư thông qua việc bán chứng chỉ quỹ, đầu tư vào cả cổ phiếu và trái phiếu với tỷ lệ phân bổ vốn được xác định trong quy định của quỹ và có thời gian hoạt động không xác định.
Đặc điểm:
- Tính thanh khoản cao: Nhà đầu tư có thể mua và bán chứng chỉ quỹ bất kỳ lúc nào với giá trị được xác định theo giá trị ròng của chứng chỉ quỹ tại thời điểm giao dịch.
- Mức độ rủi ro trung bình: Mức độ rủi ro của quỹ hỗn hợp mở phụ thuộc vào tỷ lệ phân bổ vốn giữa cổ phiếu và trái phiếu trong danh mục đầu tư của quỹ.
- Lợi nhuận: Lợi nhuận của quỹ hỗn hợp mở phụ thuộc vào hiệu quả đầu tư của quỹ vào cả cổ phiếu và trái phiếu.
Đối tượng nhà đầu tư: Quỹ hỗn hợp mở phù hợp với nhà đầu tư ưa thích sự cân bằng giữa rủi ro và lợi nhuận, có mục tiêu đầu tư dài hạn và mong muốn có dòng thu nhập đều đặn từ lãi suất trái phiếu và lợi nhuận từ cổ phiếu.
>>> Xem thêm: Quỹ đầu tư mạo hiểm là gì? Các quỹ đầu tư mạo hiểm phổ biến tại Việt Nam
6. Các quỹ đầu tư mở hàng đầu tại Việt Nam
Việt Nam là một trong những thị trường đầu tư thu hút nhiều sự chú ý từ các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Sự tăng trưởng mạnh mẽ của nền kinh tế đã tạo điều kiện cho sự ra đời và phát triển của nhiều quỹ đầu tư dưới đây:
Đặc điểm | Quỹ đầu tư mở VCBF | Quỹ đầu tư mở SSI | Quỹ đầu tư mở FPT |
Tên đầy đủ | Quỹ Đầu Tư Cân Bằng Chiến Lược VCBF (VCBF Strategic Balanced Fund) | Quỹ Đầu Tư Trái Phiếu SSI (SSIBF) | Quỹ Đầu Tư Mở FPT (FPT Open-End Fund) |
Lĩnh vực đầu tư | – Chứng khoán
– Trái phiếu – Cổ phiếu |
– Trái phiếu chính phủ
– Trái phiếu doanh nghiệp – Các loại chứng khoán có thu nhập cố định |
– Công nghệ thông tin,
– Viễn thông – Giáo dục |
Mục tiêu | Tạo ra sự tăng trưởng ổn định và lâu dài cho nhà đầu tư | Đem lại thu nhập ổn định và an toàn cho nhà đầu tư | Tăng trưởng vốn dài hạn |
Công ty quản lý | Công ty Quản lý Quỹ Đầu tư Chứng khoán Vietcombank (VCBF) | Công ty Cổ phần Chứng khoán SSI (SSI) | Công ty Quản lý Quỹ Đầu tư FPT (FPT Capital) |
7. Hướng dẫn các bước đầu tư quỹ mở
Bước 1: Mở tài khoản chứng khoán: Nhà đầu tư cần mở tài khoản chứng khoán tại công ty chứng khoán uy tín để có thể giao dịch mua bán chứng chỉ quỹ.
Bước 2: Lựa chọn quỹ đầu tư: Cần tìm hiểu kỹ thông tin về các quỹ mở khác nhau, bao gồm mục tiêu đầu tư, danh mục đầu tư, hiệu quả hoạt động trong quá khứ, phí quản lý,… để lựa chọn quỹ phù hợp với nhu cầu và khả năng chấp nhận rủi ro của bản thân.
Bước 3: Nộp tiền đầu tư: Sau khi đã lựa chọn được quỹ đầu tư, nhà đầu tư cần nộp tiền vào tài khoản của quỹ. Số tiền đầu tư tối thiểu thường dao động từ 1 triệu đồng đến 5 triệu đồng tùy theo quy định của từng quỹ.
Bước 4: Theo dõi và điều chỉnh danh mục đầu tư: Nhà đầu tư cần theo dõi thường xuyên diễn biến thị trường và hiệu quả hoạt động của quỹ để có thể điều chỉnh.
8. Một số cách đầu tư quỹ mở hiệu quả
Đầu tư quỹ mở là kênh đầu tư tiềm năng với nhiều ưu điểm. Tuy nhiên, để đầu tư quỹ mở hiệu quả, nhà đầu tư cần biết tới các cách sau:
Đầu tiên, bạn cần xác định mục tiêu đầu tư của mình. Mục tiêu ngắn hạn thường tập trung vào thu nhập đều đặn, phù hợp với quỹ ngắn hạn từ 3-6 tháng. Ngược lại, mục tiêu dài hạn thường tập trung vào tăng trưởng vốn, phù hợp với quỹ dài hạn trên 1 năm.
Thứ hai, đánh giá khả năng chấp nhận rủi ro của bản thân. Nếu bạn có mức độ chấp nhận rủi ro cao, thì nên chọn quỹ cổ phiếu có tiềm năng sinh lời cao. Nếu mức độ chấp nhận rủi ro thấp, quỹ trái phiếu với tiềm năng sinh lời thấp nhưng an toàn hơn sẽ phù hợp hơn. Với mức độ chấp nhận rủi ro trung bình, quỹ cân bằng kết hợp giữa cổ phiếu và trái phiếu là lựa chọn tốt.
Thứ ba, lựa chọn quỹ đầu tư phù hợp bằng cách nghiên cứu thông tin về lịch sử hoạt động, thành tích, đội ngũ quản lý và mức phí của quỹ. Bạn có thể so sánh các quỹ đầu tư để chọn quỹ phù hợp với mục tiêu, khả năng chấp nhận rủi ro và mức độ đầu tư.
Thứ tư, hãy học cách phân bổ vốn hợp lý. Bạn không nên đầu tư tất cả vốn vào một quỹ mà nên phân chia vốn vào nhiều quỹ để giảm thiểu rủi ro.
Thứ năm, theo dõi và đánh giá hiệu quả đầu tư thường xuyên (giá trị chứng chỉ quỹ, biến động thị trường, danh mục đầu tư). Sau đó, so sánh hiệu suất quỹ với thị trường chung và điều chỉnh chiến lược đầu tư khi cần thiết.
Cuối cùng, kiên nhẫn và kỷ luật là tiêu chí hàng đầu trong đầu tư quỹ mở. Bạn chỉ cần thực hiện theo chiến lược đầu tư đã đề ra và không nên đầu tư theo cảm xúc. Ngoài ra, nhà đầu tư cũng nên tìm hiểu kiến thức về đầu tư quỹ mở qua các khóa học, hội thảo hoặc đọc sách báo để nâng cao kiến thức và ra quyết định phù hợp.
9. Tổng kết
Quỹ đầu tư mở là kênh đầu tư hấp dẫn cho các bạn đang muốn đầu tư. Hiểu rõ bản chất và đặc điểm của quỹ sẽ giúp bạn đầu tư một cách hiệu quả. Đừng quên cập nhật thêm nhiều kiến thức kinh doanh khác tại NIK để trở thành nhà đầu tư thành công nhé!